Üzüm Çeşitleri
Ülkemiz, bağcılıkta toprak ve iklim açısından en uygun şartlara sahiptir. Bu sebeple, üzüm yetiştiriciliği yüzyıllardan beri süregelmektedir. Asmanın sulama ihtiyacının az olması nedeniyle hemen hemen her toprak yapısına uyum sağlayan üzüm çeşitleri, dünyanın her yerinde yetiştirilen meyve olmasına yol açmıştır. Dünyada üretim ve pazarlama açısından büyük önem taşıdığı için birçok çeşit üzüm yetiştirilmektedir. Üzüm çeşitleri sürekli olarak yetiştiğinden, ihraç edilen üzüm çeşitleri de fazlalık göstermektedir. Üzüm çeşitleri kendi arasında çekirdekli üzüm ve çekirdeksiz üzüm olarak ayrılırken, diğer yandan bölgeler arasında da farklılık göstermektedir.
Öne Çıkan Üzüm Çeşitleri
- Hasandede Üzümü: Çankırı, Çorum ve Ankara'da yetişen bu üzüm çeşidi, Orta Anadolu'da yapılan beyaz şarapların çoğunda kullanılır. Kendine özgü aroması ve tatlı doyumu ile sofralık üzüm olarak da tercih edilmektedir. Dömsek ve sek şarap üretiminde kullanılır. Orta kalın kabuklu ve beyaz renkli olan Hasandede üzümü, kısa budanır.
- İzabella Üzümü: Karadeniz sahili kesimlerinde, özellikle Rize'den Samsun'a kadar olan bölgede, ağaçlara sarılmış şekilde bulunan bir çeşittir. İzabella mantar hastalıklarına dayanıklıdır. Çilek kokulu ve ekşi bir üzümdür. Siyah renkli ve kalın kabuklu bir çeşittir.
- Yalova Üzümü: Salkımları orta boyutta olan bu üzümler, dalında normal sıklıkta yer alır. Üzüm taneleri yeşile çalan sarı renktedir. 2-3 çekirdekli olan üzüm, erken olgunlaşarak temmuz ayında toplanır.
- Çavuş Üzümü: Türkiye'nin her yerinde yetişen bu üzüm çeşidi, daha çok Bozcaada ve Marmara Bölgesi'nde görülür. Taneleri sulu, gevrek ve hoş aromalı olup, erken yetişen bir meyvedir. Ayrıca çekirdeklerinin kolay ezilmesi ile de çok sevilir. İri taneli ve verimli bir üzüm olup, kısa budanır. Taneleri beyaz renkte ve ince kabukludur.
- Ata Sarısı: Akdeniz ve Ege Bölgelerinde yetişen bu üzüm çeşidi, çok iri, beyaz sofralık, yuvarlak taneli bir üzümdür. Orta mevsimde olgunlaşarak kısa budama ister.
- Ugni Blanc: İtalya kökenli bir üzüm çeşididir. Diğer üzümlerden daha geç olgunlaşır. Ancak bu gecikme, salkımlarının kuvvetli olmasını sağlar. Açık renkli şarap yapımında kullanılır. Asitli olması nedeniyle diğer şaraplara nazaran alkol oranı daha yüksektir.
- Tarsus Üzümü: Mersin ve Adana bölgelerinde yetişen, piyasaya erken çıkan yerli üzümlerden biridir. Erken çıkması nedeniyle ihraç edilen üzümler arasında yer alır. Verimi ve omcaların gelişmesi iyidir. Bekletilince tanelenme yaparak sofralık özelliğini olumsuz etkiler. Kısa budanmalıdır.
- Müsküle Üzümü: Geyve ve İznik civarlarında yetişen sofralık bir çeşittir. Omcaları kuvvetli geliştiğinden kaliteli ürün alınır. İhraç edilen gıdalar arasında yer alır. Beyaz renkli olup, kalın kabukludur.
- Narince Üzümü: Amasya ve Tokat yörelerinde görülen bu çeşit, bağların yarısından fazlasını oluşturur. Ülkemizde görülen çeşitler arasında en kaliteli dömsek ve sek şaraplarda kullanılır. Narince verimli bir üzüm olup, karışık olarak budanır. Orta kalın kabuklu ve beyaz renkli bir üzümdür.
- Sultani Çekirdeksiz Üzüm: Ege Bölgesindeki bağların yarısından fazlasını oluşturan sultani üzümü, dünyaca ünlü kurutmalık üzüm olarak bilinir. Sofralık türü de beyaz renkli ve ince kabukludur. Üzüm tanelerinin salkımla bağı güçsüz olduğu için, pazarlara ulaştırılırken tanelenme yapar. Omcaları kuvvetli geliştiği için, karışık budama esnasında fazla göz bırakılmalıdır.
- Sergi Karası Üzümü: Gaziantep civarında yetişen bu üzüm, verimi iyi ve gelişmesi kuvvetlidir. Kırmızı şaraplık üzüm çeşidi olarak bilinir. İri taneli ve gösterişli olduğundan kurutmalık ve sofralık üzüm olarak da değerlendirilir.
Sonuç
Görüldüğü gibi, üzüm çeşitleri oldukça fazladır. Daha da sayamayacağımız birbirinden farklı üzüm çeşitleri bulunmaktadır. Bu durum, ülkemizin üzüm yönünden ne kadar zengin olduğunu göstermektedir. Üzüm çeşitleri, ister kuru ister yaş olsun, her türlü tüketime uygundur. Dilerseniz üzüm çeşitlerinden üzüm hoşafı yapıp, faydalarından yararlanabilirsiniz. |
